Marjinal Kadınların İnadı: Tarihin Sıradışı Kadın Dedektifleri

marjinal kadınlar

Fantastik içeriklere olduğu kadar tarihe de ilgim var. Hele de 1800’lü yıllar. Gerek giyim kuşam olsun gerek görgü, ahlak kuralları olsun gerekse bilim ve sanata verdikleri değer olsun. Her bakımdan beni büyülüyor çünkü bebek adımlarıyla ilerleyen bilim, insanların ne kadar cahil ama öğrenmeye aç ve yenilikçi insanların da azımsanmayacak kadar çok olduğunu gösteriyor aslında. Hele de kadınlar.

3 farklı ülkede benzer zamanlarda kadınların evlenip üremekten başka hiç bir işe yaramadığını düşünenlere inat marjinal kadınlar vardı. Hem gerçek hem kurgu olsa bile.

THE LAW ACCORDING TO LIDIA POET
İtalyan kadın bir avukat

Lidia Poet, gerçek hayattan esinlenerek çekilmiş bir dizi olarak diğerlerinden ayrılıyor. Lidia, İtalya’daki ilk kadın avukat. Hem de 1800’lü yıllarda. Gerçek hayatta barodan atılmasıyla ülkede kadınların avukatlık yapmaları ve kamu kurumlarında çalışmaları için hareketler başlamıştır. Dizide de başlangıç böyle olmasına rağmen ilerleyiş her bölümde bir olay çözülmesi ile devam ediyor.
Dizide Matilda De Angelis, Eduardo Scarpetta, Dario Aita, Pierluigi Pasino yer almakta. 2023 yapımı olan ve şimdilik 6 bölümlük bir sezonu olan dizi 2. sezon onayını aldı bile.

MISS SCARLET & THE DUKE
İngiliz kadın bir dedektif

Eliza, babasının ölümü ile birlikte onun dedektiflik bürosunu devralmış, modernizme inanan bir kadındır. Tabi ki 1800’lü yıllarda kadın dedektif rastlanan bir şey değil ama Eliza, polis olan Duke ile işbirliği sayesinde bir kaç dava alabiliyor ve bunları da gayet akılcı ve polis departmanından daha önce çözüyor.
Dizide Kate Philips, Stuart Martin, Cathy Belton, Ansu Kabia yer almakta. 2020 yapımı olan her sezonu 6 bölümden oluşan üç sezonluk bir dizi şimdilik. 4. sezonun çekimleri hala devam etmekte.

THE ALIENIST
Amerikalı kadın bir dedektif

Psikolojik rahatsızlıkların hastalık olarak kabul edilmediği zamanlarda “Ruh Avcısı” denen doktorlar vardı. Cinayetlerin psikolojik boyutlarını inceleyerek katil profili oluşturmaya çalışan doktorumuza yardım eden polis teşkilatında çalışan tek kadın olan Sara’nın zamanın şartlarına aykırı davranmasını da izliyoruz bu dizide.

Oyuncu kadrosunda gayet iyi bildiğimiz üç isim Daniel Brühl, Dakota Fanning ve Luke Evans yer almak. 2018 yapımı olan dizi pandemi nedeniyle 2020 de çekti 2.sezonu. Her 2 sezon da Caleb Carr‘ın romanlarından ( 1. sezon The Alienist, 2.sezon ise The Angel of Darkness ) uyarlama. Toplam 18 bölümden oluşan dizi için final kararı alınmadı bu da 4 yıl sonra devamı çekilen Good Omens gibi devam edebilir dedirtiyor insana.

MERAKLI GERÇEK

Zamanına göre inatçı, güçlü, modern ve zeki kadınları işlemek istedim. Tarih sahnesinde her zaman böyle kadınlar vardı tabi ki. Bu yüzden belli bir dönem seçtim yoksa güçlü kadınları dizi, film ve tarih bazında kategorize edecek olsaydım çoook uzun bir liste olurdu.

Şimdi gelelim elimizdekilere. Leonardo dizisinde hayran olduğum Caterina Da Cremona karakterine hayat veren Matilda De Angelis cidden kaliteli bir oyuncu. Ondan dolayı izlemeye başladım diziyi fakat olayları çözme şekli, düşünce yapısı ve toplumda kadının yeri derken dizi sardı. Yatırımcılar da gelecek vaat eden bu diziye yeşil ışık yaktı.

Eliza Scarlet‘a gelecek olursak Londra’daki ilk kadın özel dedektif olması cidden ilgi çekici bir olay. Scotland Yard ve dedektif denince insanın aklına hemencecik Sherlock geliyor doğal olarak ama kadın dedektif fikri de gayet özgün. Sara Howard ise bambaşka bir olay. Polis teşkilatında çalışan ilk kadınken ruh avcısı olan doktora yardım ederken zekasını ve yeteneklerini sekreter olarak harcadığını düşünüp bir dedektiflik bürosu kuruyor. Amerika diğer ülkelere kıyasla daha modern sanırım çünkü büroda çalışan bir sürü kadın da var ama tabi ki yine de toplum baskısı küçümsenecek kadar az değil.

Toplumsal kalıplar yıkılması çok zor şeylerdir. Şu an olduğumuz yerden geçmişe baktığımızda “bu nasıl bir cehalet” diyoruz ama o zamanlardaki insanlar da bugünleri asla hayal edemezlerdi. Tıpkı bizim de geleceği hayal edemememiz gibi.

Kadının tek başına bir birey olamadığı, kocasıyla ya da babasıyla tanımlandığı, yine tek başına bir bara gidemediği hatta hava karardıktan sonra tek başına sokağa çıkamadığı ya da erkeklerin yaptığı bir işi yapamayacağı gibi durumlar genel geçer bir kural olarak toplumun her katmanına empoze edilmişken bu kalıpları kırmaya azimli kadınlar da her zaman oldu. İster gerçek ister kurgu olsun yine de bu kararlılığı ve dirayeti gösteren ve monotonluktan sıyrılan kadınları izlemek, okumak ayrıcalık gerçekten.

Umarım dizileri izlerken sizler de benim kadar zevk alırsınız oyunculuklardan ve hikayelerden. Şimdiden iyi seyirler…