Büyük bir ilgi gören Dune: Çöl Gezegeni filminin esas alındığı Dune serisinin ilk kitabının yorumuyla karşınızdayım.
Evren, mantığın hep bir adım ötesindedir.
Dune serisi 6 kitaptan oluşan bir bilim kurgu klasiğidir ve yazarımız Frank Herbert’a birçok ödül kazandırmıştır. Bu seri bize gelecekte orta çağ ögeleri gördüğümüz gizemli bir dünya açıyor.
Öncelikle Dune serisinin alışık olduğumuz bilim kurgu serilerine benzemediğini söylemem gerek. Çünkü alıştığımız aşırı teknolojinin dışında kesinlikle anlatılan orta çağ ögeleri görmezden gelemeyiz. Şu anki zamandan çok uzak yıllarda ve fazlasıyla gelişmiş bir teknolojiyle karşılaşıyoruz. Ayrıca kitapta birçok doğu esintisi görebiliyoruz.
Kitabımız İmparatorun, Arrakis adlı çöl gezegeni için Atreides hanesini yönetici seçmesiyle başlıyor. Paul Atreides, ailesiyle birlikte Dune gezegeninde yaşamaya başlıyor ve bize gezegenin zorlu şartlarını gösteriyor.
Herkes kendi sanık sandalyesinde tek başınadır. Her insan, küçük bir savaştır.
Dune gezegeninde önemli iki şey var : Su ve baharat. Arrakis gezegeni için su çok önemli bir faktör öyle ki insanlar vücutlarındaki arıtılmış suları içiyorlar ve ağlamak kesinlikle yasak. Ve buna rağmen çölde yaşam mücadelesi veriyorlar.
Baharat ise Arrakis gezegenini ekonomik olarak çok etkileyen bir uyuşturucudur. Baharat kullanımı sonucunda ise geleceği görme ve uzun yaşama gibi etkiler olur. Bu yüzden oldukça değerlidir.
Arrakis gezegeninde bağımsız yaşayan Fremenler vardır ve kendi demokrasi ve kanunlarına göre yaşarlar ve kitabın dini bir kısmını da Fremenlerin beklediği peygamber oluşturur.
Tabi çöldeki metrelerce dev solucanları unutmamak gerek. Çöldeki en tehlikeli canlılardır.
Bütün bu zorluklara rağmen Dük Leto, Leydi Jessica ve oğulları Paul ile birlikte Atreides hanesi Dune’da yaşamaya başlar. Ama beklemedikleri bir şey vardır o da ellerinden büyük bir servet değerindeki bu gezegenin alınmasına sinirli olan Harkonnen hanesidir.
Zamanın görüş alanı geniştir ama içinden geçerken zaman dar bir kapıya dönüşür.
Yorumuma, kitapta birçok şeyden bahsedilmesinin çok hoşuma gittiğini söylemekle başlayabilirim. Sadece fantastik değil, dini, sosyolojik, ekolojik ve felsefik yorumlar var ve bence bu, kitabı sadece bir bilim kurgu klasiğinden fazlası yapıyor. Ki Harry Potter veya Yüzüklerin Efendisi gibi hala günümüzde popülerliğini yitirmemiş ve yitirmeyecek fantastik kitapların arasında kesinlikle Dune da kalacak.
Dune kitabı öncelikle bize bu gezegeni tanıtarak başlıyor ki karakterlerimiz de bu gezegende ilk defa bulunuyorlar. Herkes için yeni bir gezegen ve keşfedilecek birçok şey var. Ana karakterimiz 15 yaşındaki Paul ise etrafında olanları gözlemleyerek annesi tarafından aldığı ilginç eğitime devam ediyor.
Kitaptaki karakterler fantastik yeteneklerine rağmen yine de uç karakterler değiller. Ana karakterimiz Paul, soğuk biri olarak gelebilir ancak kafası karışık bir çocuk olduğunu kitap boyunca unutmamak gerek. Leydi Jessica sayesinde ise güçlü bir kadın karakter gördüğüm için çok mutluyum. Hem zeki olması hem de eğitimi sayesinde bence kitaptaki en etkileyici karakterlerden biri haline geliyor.
İnsan bilinçaltının derinliklerinde, anlamlı ve mantığa uygun bir evrene duyulan ihtiyaç yatar. Ama gerçek evren, mantığın hep bir adım ötesindedir.
Kitabı önceden de oldukça merak ediyordum ancak okumak için fırsatım olmamıştı. Film vizyon tarihinden önce kitabı bitirmek istiyordum ve kitabı bitirip ardından filmi izledim. Film ve kitabın birbirlerini tamamlayıcı olduğunu düşünüyorum. Aklımda canlandırdığım birçok şeyin karşılığını filmde de buldum. Bazı detaylar atlanmıştı ancak bu kitap ve film bütünlüğünü bozmuyordu.
Kitap başta karışık gelebilir ancak ilk kısmı bitirdiğinizde karakterlere alışmış ve dünyayı iyice tanımış oluyorsunuz. Sonrasında zaten elinizden bırakamaz hale geliyorsunuz ve 700 sayfalık o kitap anında bitiyor.
Dune serisi kesinlikle okuduğum en iyi bilim kurgu klasiklerinden biri olabilir. Diğer kitapların incelemeleri de yakın zaman da gelecek. Sayonara
Dune: Çöl Gezegeni film incelememize buradan ulaşabilirsiniz.
