Dövüş oyunları ilk ortaya çıktıkları andan itibaren arcade salonlarının gözdesi olmuştur. Günümüzde arcade salonlar (ya da bizdeki isimleriyle atari salonları) eskisi kadar yaygın olmasa da çeşitli eğlence merkezlerinde, barlarda, kafelerde arcade makineler sık sık karşımıza çıkmaktadır. Bu arcade makinelerin içerisinde ise genellikle ya beat’em up ya da dövüş oyunları görmekteyiz. Hepimiz arkadaşlarımızla bir kere bile olsa bu makinelerde bulunan dövüş oyunlarından en az bir kere oynamışızdır.
Sizleri bilemem ancak ben ne zaman böyle bir makinede bir arkadaşımla oyun oynasam ya da tek başıma en yüksek skoru elde etmeye çalışsam evde oynadığımdan daha çok keyif alıyorum. Tabii ki burada dışarda olmanın, eğer arkadaşlarımlaysam sosyal bir etkinlik yürütüyor olmanın etkisi de büyük ancak arcade makineleri de burada büyük önem arz etmekte.
Ne zaman bir arcade makinesinde arcade stick ile bir oyun oynasam kendimi normalde olduğundan daha iyi oynuyormuş gibi görüyorum. Hatta bu durum eve bir tane arcade stick almamla bile sonuçlandı. Fakat gerçekte böyle bir durum var mı? Arcade stick ile dövüş oyunu oynamak beni kontrolcü kullananlardan daha ilerde tutuyor mu yoksa daha çok keyif aldığım için mi bana böyle geliyor? Bu sorunun kısa cevabı hem hayır hem evet. Arcade kontrolcü beni daha iyi bir oyuncu yapmıyor ancak daha çok eğlendiğim için kendimi daha iyi oynuyormuş gibi görüyorum. Ancak ben sizlere bu sorunun birde uzun yoldan cevabını vermek istiyorum. Bu yazımda sizlere arcade stick (ya da daha sık bilinen ismiyle fighting stick) ve normal bir kontrolcü arasındaki farkları ve hangisini, neden tercih etmeniz gerektiğini anlatacağım.
Arcade Stick Nedir?
Adından da anlayabileceğiniz üzere arcade stick, arcade makinelerinde kullanılan buton düzenini taklit eden ve oyunların bu buton düzeni ile oynanmasını sağlayan kontrolcülerdir. Günümüzde en yaygın kullanım alanları dövüş oyunları olsa da arcade stickler ile dilediğiniz pek çok 2D oyunu oynayabilirsiniz. Arcade stickler satın alınan markaya, kişinin kendi yaptığı düzenlemelere veya oynanmak istenen oyuna göre buton düzeni değişiklik gösterse de günümüzde kullanılan pek çok arcade stick 8 tuş ve bir hareket çubuğundan oluşmaktadır.
Arcade Sticklerin İçi
Arcade sticklerin içleri tuşlar olarak genellikle birbirine benzemektedir. Arcade sticklerin birbirinden ayrıldığı nokta ise hareket çubuklarının “gate” adı verilen ve çubuğun nasıl hareket ettiğini belirleyen parçalarıdır. Piyasada en yaygın bulabileceğiniz üç gate biçimi sekizgen, kare ve elmas biçimli olanlardır. Bu gate tiplerinden hangisini seçeceğiniz tamamen sizlerin kişisel tercihine bağlıdır. Çeşitli gate tipleri çeşitli oyunlarda daha rahat etmenizi sağlayabilir ancak büyük avantajlar sağlamaz.
Arcade Stick | Avantajlar
- Hareketleri gerçekleştirmek için oyuncu sadece parmaklardansa elini, kolunu ve omzunu kullandığın için dövüş oyunlarında daha çok oyunun içindeymiş hissiyatı sağlayabilir.
- 3D Dövüş oyunlarında arenada hareket etmeyi daha rahat hale getirebilir.
- Butonlara tek bir parmaktan ziyade sağ veya sol elinizin tamamıyla hakim olduğunuz için komboları daha rahat çıkartmanızı sağlayabilir.
- Kendi tercihlerinize göre gate’lerini, tuşlarını, tuş aralıklarını kısacası hemen hemen her şeyini özelleştirebilirsiniz.
- Tuşlardan çıkan kuvvetli “tık tık” sesleri!
Arcade Stick | Dezavantajlar
- Alışkın değilseniz alışma süresi işkenceye dönüşebilir.
- Uzun süre oynadığınız zaman kolunuz ve omzunuz daha çok ağrıyabilir.
- Çeşitli hareketleri yapmak (Dragonpunch manevrası vb.) daha zor gelebilir.
- Klasik bir kontrolcüye kıyasla daha çok alan kaplıyor.
- Fiyatları Türkiye için bir tık tuzlu olabilir.
Kontrolcüler
Gelelim kontrolcülere. Hepimizin daha çok aşina olduğu, oyunlarımızın büyük bir çoğunluğunu oynadığımız, gerek yatarak gerek oturarak gerek ayakta oynamamıza imkan tanıyan kontrolcüler, istesek de istemesek de çoğu oyun için hepimizin ilk tercihi konumunda. Yaygınlığı ve günümüz oyun dünyasına şekil vermesi nedeniyle pek çok oyun tasarlanırken ve yapılırken birinci önceliği kontrolcü kullanımına veriyor. Kontrolcülerin biçimleri markadan markaya değişse de geneli ya XBOX kontrolcüsüne ya da dualshocklara benzerlik gösteriyor. Piyasada bir sürü farklı kontrolcü bulmak mümkün. Bunlardan hangisini seçeceğiniz ise tamamen kişisel tercihinize bağlı. Dövüş oyunları topluluklarında genellikle kontrolcülere karşı bir tutum gözlemleyebilirsiniz ancak bu insanlara EVO 2014 şampiyonunun PS1 kontrolcüsü kullandığını hatırlatmakta fayda var.
Kontrolcü | Avantajlar
- El alışkanlığı ve kas hafızası nedeniyle oyunlara daha kolay adapte olabilmek.
- Bir sürü alternatifi olduğu için kendi el yapınıza en uygun olan kontrolcüyü bulabilirsiniz.
- Bir sürü alternatifi olduğu için fiyatı çok arttırmadan da bir kontrolcü elde edebilirsiniz.
- 2D oyunlarda D-Pad sayesinde daha rahat hareket etmenizi ve çeşitli manevraları daha kolay yapmanızı sağlayabilir.
- Sadece parmaklarınızı kullandığınız için uzun süreler oyun oynadığınız zamanlarda daha az yorgunluk hissedersiniz.
- Sadece dövüş oyunlarında değil her türlü oyunda kullanabilirsiniz.
Kontrolcü | Dezavantajlar
- Kalitesiz bir ürün alma ihtimaliniz daha yüksek
- Dövüş oyunlarında farkında olmadan tuşlara gereğinden fazla kuvvet uyguladığımız için daha hızlı bozulma ihtimali çok yüksek.
- 3D dövüş oyunlarını oynamak işkence haline gelebilir.
Tuş Severlere Özel | Hitbox
Kontrolcü ve arcade sticklerin haricinde son zamanlarda hızla popülerleşen bir diğer cihaz ise Hitbox. Hitboxlar, kontrolcü ve arcade stick’ten farklı olarak hareket için bir çubuk kullanmamakta. Hitboxlar tamamen tuşlardan oluşmakta. Karakterinizin hareketlerini klavyede tuşlara basıyormuş gibi hitbox üzerindeki tuşlara basarak gerçekleştiriyorsunuz. Çeşitli profesyonel oyuncular hitboxların çeşitli ileri seviye hareketleri (Tekken için Korean Backdash vb.) yapmayı daha rahat hale getirdiğini ve oyun deneyimini ciddi ölçüde iyileştirdiğini söylemekte. Ben şimdiye kadar Türkiye’de Hitbox satışı veya kullanıcısı hiç görmedim. Ancak ilginizi çekerse yurt dışından satın alıp kullanabilirsiniz.
Peki ya Hangisini Seçmelisiniz?
Hangisini seçeceğiniz tamamen size bağlı. İki farklı tip cihazın da kendisine göre avantajları ve dezavantajları var. Teknik konular haricinde burda kesinlikle en önemli faktör sizlerin hangisinde daha rahat edeceğiniz ve daha çok keyif alacağınız. Arcade Stick kullandığınız zaman daha iyi oynamayacağınız gibi kontrolcü kullanmak da sizi insanlardan geriye itmez. Eğer kontrolcüden arcade stick’e geçmek gibi bir niyetiniz varsa ilk haftalarınızda kas hafızanız tamamen sıfırlanmış gibi hissedeceksiniz ve normalden daha kötü oynayacaksınız. O yüzden tercih tamamen size kalmış.