Hatırlar mısınız, bir zamanlar Disney telif hakları konusunda o kadar hassastı ki, duvarlarına Mickey Mouse çizen kreşleri bile dava etmekten çekinmezdi? Ya da bir ilkokulun bağış toplama etkinliğinde “Aslan Kral”ı izletmesi üzerine ceza kesildiği dönemleri? Hatta daha geçen hafta, Disney’in Google’a yapay zeka platformunun telif haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle ihtarname gönderdiğini konuşuyorduk. Ancak görünen o ki, eğer Mickey’nin Evi ile milyar dolarlık bir ortaklığınız yoksa “hırsız”, ortaklığınız varsa “vizyoner” oluyorsunuz. Çünkü rüzgarın yönü sert bir şekilde değişti.
Disney CEO’su Bob Iger, geçtiğimiz aylarda Disney+ platformunda yapay zeka destekli içeriklere yeşil ışık yakacağının sinyallerini vermişti. Hatırlarsanız kendisi 2023’teki yazar ve oyuncu grevlerini de “rahatsız edici” bulmuştu. Şimdi ise Pandora’nın kutusunu ardına kadar açmış durumda. Disney, OpenAI ile devasa bir anlaşmaya imza atarak Pixar, Marvel ve Star Wars evrenlerinden yaklaşık 200 karakterin Sora ve ChatGPT üzerinde kullanılmasına izin verdi. İşin içinde elbette astronomik rakamlar var; Disney bu hamleyle OpenAI’a tam 1 milyar dolarlık bir yatırım yapıyor.
Disney OpenAI Anlaşması Nedir ve Bizi Neler Bekliyor?
Bu noktada pek çok takipçimizin aklında benzer sorular belirdiğini biliyoruz. Özellikle Türkiye’deki hayranlar olarak Disney animasyonlarında yapay zeka kullanacak mı veya bu anlaşmanın kapsamı ne olacak diye merak ediyoruz. Gelin bu konuyu biraz açalım.
Kısa vadede bu hamle, finansal açıdan şirketin kasasını dolduracak zekice bir manevra gibi görünebilir. Iger, Disney’i bir “satın almalar imparatorluğuna” dönüştürmesiyle tanınıyor ve pazarlama konusundaki yeteneklerini hafife alamayız. Bu milyar dolarlık yatırımın karşılığını almak için Disney+ kullanıcılarının karşısına bolca AI destekli içerik veya araç çıkaracaklarına şüphe yok. Ancak uzun vadede baktığımızda, Disney mirasının yavaş yavaş eridiğine şahitlik ediyor olabiliriz.
Peki, Disney hangi karakterleri yapay zekaya açtı? Şimdilik 200 karakterden bahsediliyor ancak bu listenin ucu çok açık. Darth Vader’dan Buzz Lightyear’a kadar en ikonik figürlerin, kullanıcıların komutlarıyla şekillenen yapay zeka videolarında boy gösterecek olması, yaratıcılık tartışmalarını da beraberinde getiriyor.
Marka Değeri ve Sanatçıların Tepkisi
Açık konuşmak gerekirse, bu durum Disney için kendi kalesine gol atmak gibi duruyor. Daha önce “Moana”nın live-action yeniden çevriminde tepkilerden çekindikleri için yapay zekadan uzak durduklarını görmüştük. Ancak şimdi ibre tersine döndü. Yaratıcılık üzerine kurulmuş ve teoride her zaman sanatçıları yüceltmeyi hedeflemiş (Walt Disney’in kendi sanatçılarını FBI’a ispiyonladığı o karanlık dönemleri saymazsak) bir şirket için bu karar, kendi mirasına atılmış bir tokat niteliğinde.
“The Owl House”un yaratıcısı Dana Terrace gibi isimlerin bu duruma sessiz kalmaması da şaşırtıcı değil. Terrace, bu kararın ardından hayranlarına kendi dizisini Disney+ üzerinden izlemek yerine korsan yollarla izlemelerini bile önerdi. Bir yaratıcının, kendi eserinin yayınlandığı platformu boykot etmesi olayın ciddiyetini gözler önüne seriyor.
Kontrolsüz Güç ve İnternetin Karanlık Yüzü
Ne yazık ki Disney, bu konuda kamuoyunun ne düşündüğünü pek umursuyor gibi görünmüyor. Daha da üzücü olan, izleyici kitlesinin büyük bir kısmının yapay zekanın yarattığı çevresel ve yaratıcı tahribatın farkında olmaması. Ancak Disney, karakterlerinin yapay zeka ile insanların elinde ne hale geleceğini fark ettiğinde iş işten geçmiş olabilir.
İnternetin yazılı olmayan kurallarını bilirsiniz; “Rule 34” asla şaşmaz. South Park’ın daha önce parodisini yaptığı gibi, Mickey Mouse veya diğer sevilen karakterlerin şiddet içeren veya uygunsuz videolarda kullanılmasına ne kadar engel olabilecekler? Disney’in Disney+ üzerinde yapay zekayı nasıl entegre edeceğini henüz tam olarak bilmiyoruz ama şirketin her bir uygunsuz içeriği yakalayıp engellemesi neredeyse imkansız.
Bob Iger, Disney’i tarihin en büyük medya devlerinden biri haline getirmiş olabilir. Ancak bu son hamlesiyle, şirketi geri dönüşü olmayan bir yola sokmuş gibi görünüyor. Bizler de bu sürecin izleyicisi olarak, el emeği ve insan yaratıcılığının yerini algoritmaların aldığı yeni bir Disney dönemine, biraz da buruk bir şekilde “merhaba” diyoruz.
Yorum (0)