BBC Worldwide, geçtiğimiz günlerde Shada’nın yeni sürümünü (orijinal görüntülerin yanı sıra eksik kısımların el çizimi animasyonlarla tamamlandığı sürümü) bu yılın sonunda yayınlanacağını duyurdu.
Bazı hayranlar, Otostopçunun Galaksi Rehberi’nin yazarı (ve Doktor Who’nun o dönemki metin editörü) Douglas Adams’ın yazdığı bu maceranın geçmişini merak ediyor olabilir.
İyi haber şu ki- BBC Books’un yayınladığı “Whographica: An Infographic Guide To Space And Time” yardıma hazır!
Geçen yıl piyasaya çıkan Whographica, Simon Guerrier (The Scientific Secrets of Doctor Who), Steve O’Brien (Doctor Who Magazine) ve Ben Morris’in (Radio Times) hazırladığı fantastik ve eğlenceli bir referans kitabı.
Kitapta, Shada ve pek çok versiyonunun zaman çizelgesi de yer alıyor.
Biz de bu heyecanlı haberi sizinle paylaşmaktan mutluluk duyuyoruz.
Shada, Shada, Shada!
Tekrar tekrar tamamlanan tamamlanmamış macera…
29 Haziran 1979
Douglas Adams, -o dönemde Doctor Who’nun senaryo editörüydü- 1980 yılının Ocak-Şubat aylarında yayınlanması planlanan altı bölümlük Doctor Who hikayesi Sunburst’ün senaryosu üzerinde çalışmaya başladı.
15 Ekim 1979
Dış mekan çekimleri Cambridge’de başladı ve hikayenin adı artık “Shada”. Hikayede Tom Baker’ın Dördüncü Doktor’u ve Lalla Ward’ın Romana’sı yer almaktadır.
19 Kasım 1979
Oyuncular ve teknik ekip, BBC’deki grev nedeniyle başladıkları stüdyo çekimlerini tamamlayamadı.
10 Aralık 1979
Sendikalarla anlaşma sağlanmasına rağmen, Shada’nın Ocak ayında yayınlanabilmesi için gerekli beş günlük çekim süresi boyunca kullanılabilecek bir stüdyo bulunamadı.
5 Haziran 1980
Shada’yı -Noel’de 50 dakikalık 2 bölüm olarak yayınlanacak şekilde- tamamlama planlarından, çekimlerin tamamlanabileceği uygun bir stüdyo bulunamaması nedeniyle vazgeçildi.
Eylül 1980
Doctor Who Monthly’nin (şimdi Doctor Who Magazine) 45. sayısının yayınlanmasıyla birlikte birçok hayran bu durumu ilk kez öğrendi.
4 Ekim 1980
Lalla Ward, “Warriors’ Gate” çekimlerini tamamladı ve Doctor Who’dan ayrıldı. Böylece Shada’nın eksik kısımlarının çekilme ihtimali ortadan kalkmış oldu.
24 Ocak 1981
Tom Baker, “Logopolis” çekimlerini tamamladı ve Doctor Who’dan ayrıldı.
29 Aralık 1982
Tom Baker, Doctor Who’nun 20. yıldönümü kutlamaları için planlanan ve 1983’te yayınlanması beklenen “The Five Doctors”un çekimlerine katılmayı reddetti.
10 Ocak 1983
“The Five Doctors”da, Shada’nın görüntülerinin kullanılması için gerekli izinler verildi ve bu sayede Dördüncü Doktor (ve Romana) kısa süre için de olsa bölümde görünebildi.
Eylül 1983
Doctor Who Monthly’nin Ekim sayısının kapağında “Görmediğiniz Hikaye!” başlığıyla Shada’nın iptalinin öyküsünü anlatan fotoğraflar ve röportajlar yayınlandı.
25 Kasım 1983
“The Five Doctors” yayınlandı ve böylelikle ilk kez Shada’dan kesitler izleyicilere sunulmuş oldu.
Haziran 1987
Douglas Adams’ın “Dirk Gently’nin Holistik Dedektiflik Ajansı” isimli romanı yayınlandı. Bu romanda Shada’dan bazı materyaller yeniden kullanıldı.
6 Temmuz 1992
BBC Video, Shada’yı videokaset formatında yayınladı. Bu videokasette, çekilememiş kısımları Tom Baker’ın anlattığı özel sahneler kullanılarak hikaye birbirine bağlandı. Ayrıca, okuma provasında kullanılan senaryonun basılı bir kopyası da videokasetle birlikte dağıtıldı.
Bu sayede, izleyiciler Shada’nın eksik kısımlarını Tom Baker’ın rehberliğinde deneyimleyebilirken, senaryonun tamamını da okuma fırsatı buldular.
29 Kasım 1993
Shada’nın görüntülerini de içeren “Thirty Years in the TARDIS” belgeseli, BBC One’da (İskoçya’da, BBC Two’da) yayınlandı. Böylece var olan bölümler ilk kez televizyonda izleyicilerle buluştu.
2 Mayıs 2003
Paul McGann’ın Sekizinci Doktor ve Lalla Ward’ın Romana olarak yer aldığı Shada’nın yeni, flash animasyon uyarlaması internet yayınına başladı. Bu animasyonda Lee Sullivan’ın illüstrasyonları kullanıldı.
Aralık 2003
Shada’nın animasyon sürümü bu kez de sesli hikaye (radyo tiyatrosu) olarak uyarlandı ve bu uyarlama CD olarak yayınladı.
10 Eylül 2007
BBC Radio, Shada’nın sesli hikaye (radyo tiyatrosu) olarak uyarlanan sürümünü yayınladı.
15 Mart 2012
BBC Books, Gareth Roberts’ın romanlaştırdığı Shada’yı yayınladı. AudioGO ise Lalla Ward’ın seslendirdiği sesli kitap formatında romanı yayınladı. Ülkemizde ise İthaki Yayınları tarafından 2014 yılında Ülker Uyanık çevirisiyle Türkçe olarak yayınlandı.
7 Ocak 2013
Shada’nın 1992 sürümü, Legacy Collection adı verilen DVD setinin bir parçası olarak yayınlandı. 2003 yılında yayınlanan animasyon sürümü de bu sete dahil edildi.
“Whographica: An Infographic Guide To Space And Time”ın yayınlanmasından bu yana, Shada hakkında yeni gelişmeler yaşandı. Biz de bu listeye eklemek istedik.
10 Ekim 2017
BBC Worldwide, Shada’nın daha önce çekilmiş görüntülerinin ve elle çizilmiş animasyonlarının kullanılarak tamamlanmış sürümünün dijital indirme, Blu-ray ve DVD formatlarında yayınlanacağını duyurdu.
24 Kasım 2017
Shada’nın tamamı ilk kez dijital olarak yayınlandı.
2 Aralık 2017
Londra’daki BFI Southbank, özel bir Shada etkinliğine ev sahipliği yapacak ve Shada dev ekranda ilk kez halka gösterildi.
4 Aralık 2017
Shada, 38 yıl aradan sonra tamamlandı ve bu yeni animasyonlu sürümü ilk kez DVD, Blu-ray ve Steelbook formatlarında yayınlandı.